با وجود حضور پررنگ مسئولان، شرکت‌های دانش‌بنیان و فعالان زیست‌بوم نوآوری، چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی اینوتکس ۲۰۲۵ بیش از آنکه نقطه‌ای برای جهش فناورانه کشور باشد، به صحنه‌ای پر زرق و برق برای تکرار وعده‌ها، رونمایی‌های بدون پیوست اجرایی و نمایش‌های نمادین بدل شد؛ رویدادی که بار دیگر شکاف عمیق میان سیاست‌گذاران و واقعیت‌های زیست‌بوم فناوری ایران را آشکار کرد.
به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری : چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی نوآوری و فناوری (INOTEX 2025) در حالی طی چهار روز در پارک فناوری پردیس برگزار شد که بار دیگر توجه رسانه‌ها، سیاست‌گذاران، فعالان اقتصادی و فناوران کشور را به خود جلب کرد. حضور چشمگیر شرکت‌های دانش‌بنیان، استارتاپ‌ها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و مسئولان دولتی، نویدبخش رویدادی بزرگ در زیست‌بوم فناوری بود. اما با پایان نمایشگاه، پرسشی جدی ذهن ناظران و فعالان را درگیر کرده است: دستاورد ملموس این رویداد چیست و چقدر با اهداف واقعی‌اش فاصله دارد؟
اینوتکس امسال نیز با ده‌ها رونمایی، امضای تفاهم‌نامه، برگزاری پنل‌ها و سخنرانی‌های متنوع همراه بود. اما تکرار تجربه سال‌های گذشته در بی‌نتیجه ماندن بخش زیادی از این تلاش‌ها، سایه‌ای از تردید بر سر این رویداد انداخت. آیا مسئولانی که بر صحنه ظاهر شدند و وعده دادند، در ماه‌های آینده نیز برای تحقق این وعده‌ها تلاش خواهند کرد؟ یا اینوتکس نیز مانند بسیاری از رویدادهای مشابه، به آرشیو عکس‌های خبری و گزارش‌های عملکرد بسنده خواهد کرد؟
درحالی‌که نمایشگاه با بودجه‌ای قابل توجه برگزار شد و هدف آن ارائه توانمندی‌های فناورانه کشور عنوان شده بود، بسیاری از غرفه‌ها عملاً تهی از محتوا یا حتی بازدیدکننده بودند. برخی صرفاً برای تکمیل چیدمان پر شده بودند و در مقابل، شرکت‌های فناور واقعی و تیم‌های نوپا در گوشه‌های دورافتاده، بدون حضور مسئولان و سرمایه‌گذاران رها شده بودند. این تناقض، بار دیگر نشان داد که در نمایشگاه‌های فناوری، نوآوری گاه قربانی نمایندگی‌های رسمی و تزئینات تشریفاتی می‌شود.
از سوی دیگر، بخشی از انتقادات به نحوه برگزاری نمایشگاه بازمی‌گردد. بی‌نظمی مشهود در اجرای برنامه‌ها، لغو بدون اطلاع نشست‌ها، نبود راهنمای دقیق در محل، و سردرگمی بازدیدکنندگان به‌ویژه مهمانان خارجی، وجهه حرفه‌ای این رویداد را تحت‌الشعاع قرار داد. این ضعف‌ها در چهاردهمین دوره برگزاری، پرسش‌هایی جدی درباره مدیریت اجرایی نمایشگاه ایجاد کرده است.
همچنین غیبت نمایندگان دیپلماتیک و سفرای خارجی در نمایشگاهی که عنوان «بین‌المللی» را یدک می‌کشد، نشانه‌ای نگران‌کننده از ضعف در دیپلماسی فناوری کشور بود؛ ضعفی که می‌تواند به انزوای تدریجی نوآوری ایران در عرصه جهانی منجر شود.
از دیگر کاستی‌های آشکار این دوره، غیبت ساختاریافته دانش‌آموزان و نخبگان نوجوان بود. در شرایطی که بسیاری از کشورها چنین رویدادهایی را فرصتی برای آموزش و انگیزه‌بخشی به نسل آینده می‌دانند، عدم هماهنگی میان برگزارکنندگان و آموزش‌وپرورش موجب شد تا فضای نمایشگاه از حضور این گروه مهم محروم بماند.
در گفت‌وگو با برخی فناوران و استارتاپ‌ها، ناامیدی نسبت به پیگیری وعده‌های حمایتی موج می‌زد. برخی حتی از وجود همین حمایت‌ها نیز بی‌خبر بودند و تنها خواسته‌شان این بود که موانع اداری از سر راهشان برداشته شود. این بی‌اعتمادی، نتیجه سال‌ها وعده‌های عمل‌نشده، بوروکراسی پیچیده و عدم پاسخ‌گویی روشن نهادهای مسئول است.
با همه این کاستی‌ها، اینوتکس هنوز هم می‌تواند به سکویی مؤثر در توسعه فناوری تبدیل شود؛ مشروط بر آنکه رویکرد برگزارکنندگان از نمایش ظاهری به کنش‌گری واقعی تغییر یابد. امضای تفاهم‌نامه‌ها باید به اجرای پروژه‌های واقعی منجر شود. حمایت‌ها باید به‌جای شعار، در عمل تجلی یابد. مهم‌تر از همه، اعتماد فرسوده فناوران باید از مسیر شفافیت، پاسخ‌گویی و پایبندی به تعهدات بازسازی شود.
در پایان، نمایشگاه‌هایی مانند اینوتکس می‌توانند نماد پویایی زیست‌بوم نوآوری باشند، اگر به جای تمرکز بر ویترین، بر محتوا، شبکه‌سازی واقعی، ارتباط مؤثر با سرمایه‌گذاران، و خروجی‌های قابل سنجش متمرکز شوند. در غیر این صورت، چنین رویدادهایی هرچند پرزرق و برق، اما خالی از اثرگذاری باقی خواهند ماند.
خبرنگار: مریم محرمی
1403/03/22 12:05
1403/03/22 11:56
1403/03/22 11:46
1403/03/22 11:37
1403/03/22 11:34
1403/03/22 10:14
1403/03/22 09:34
1403/03/22 09:32
1403/03/22 08:53