خبرنگار: یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های زعفران، کم‌آبی بودن آن است. لطفاً در این خصوص هم توضیح دهید.

بله، یکی از بزرگ‌ترین مزایای زعفران، نیاز آبی بسیار کم آن است. زعفران در دوره رشد خود، تنها به چند نوبت آبیاری نیاز دارد، آن هم در زمانی که بارندگی‌های طبیعی هم وجود دارد. این ویژگی، زعفران را به گزینه‌ای ممتاز برای مناطقی مانند چهارمحال و بختیاری تبدیل کرده که با محدودیت منابع آبی روبرو هستند. علاوه بر آن، زعفران مقاومت بالایی به تنش‌های اقلیمی دارد و در شرایط سرد و حتی یخبندان، دوام می‌آورد.

خبرنگار: با توجه به اینکه خبرگزاری ما تمرکز ویژه‌ای بر توسعه فناوری دارد، آیا از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان، مراکز علمی یا دانشگاه‌ها در فرآیند توسعه زعفران استفاده شده است؟

اتفاقاً ما در همین راستا همکاری‌هایی با مرکز تحقیقات کشاورزی استان و دانشگاه شهرکرد داشته‌ایم. طرح‌هایی در دست اجراست که شامل بررسی ژنوتیپ‌های مقاوم به سرما و کم‌آبی، تولید کودهای زیستی مناسب برای زعفران، و حتی طراحی دستگاه‌های بومی برای برداشت مکانیزه زعفران است. هدف ما این است که زنجیره ارزش زعفران، از مزرعه تا فرآوری، با نگاه فناورانه توسعه یابد.

خبرنگار: به بحث فرآوری اشاره کردید؛ یکی از نقاط ضعف تولید زعفران در ایران، نبود صنایع فرآوری مدرن است. در این خصوص در شهرستان بن چه برنامه‌ای دارید؟

کاملاً درست است. در حال حاضر عمده زعفران تولیدی به‌صورت خام به بازار عرضه می‌شود. ما تلاش کرده‌ایم با جذب سرمایه‌گذاران محلی، زمینه ایجاد کارگاه‌های بسته‌بندی، خشک‌کنی با تکنولوژی بالا و حتی تولید فرآورده‌های زعفرانی مانند نوشیدنی‌ها، دسرها و اسانس‌ها را فراهم کنیم. به کمک شرکت‌های فناور و حمایت‌هایی که از طریق پارک علم و فناوری دنبال شده، طرح‌هایی برای احداث واحدهای فراوری در حال پیگیری است.

خبرنگار: آیا زعفران شهرستان بن توان صادراتی دارد و برای ورود به بازارهای جهانی چه اقداماتی صورت گرفته است؟

ما به‌دنبال برند‌سازی منطقه‌ای هستیم. نمونه‌برداری‌هایی که از زعفران منطقه انجام شده، نشان داده که از نظر رنگ، عطر و طعم، زعفران بن کیفیت بسیار بالایی دارد. بسته‌بندی اصولی، گواهی سلامت، آزمایش‌های استاندارد، و ایجاد یک برند معتبر می‌تواند زمینه صادرات مستقیم را فراهم کند. در این زمینه، با کمک جهاد کشاورزی استان، در حال طراحی یک خوشه صادراتی زعفران هستیم.

خبرنگار: در پایان، آینده زعفران در منطقه را چطور می‌بینید و چه چشم‌اندازی برای آن ترسیم کرده‌اید؟

با توجه به روند رو به رشد کشت زعفران، حمایت‌های فنی، علمی و اقتصادی موجود، و پتانسیل اقلیمی شهرستان، ما زعفران را به‌عنوان یکی از محورهای تحول کشاورزی منطقه تعریف کرده‌ایم. چشم‌انداز ما تبدیل شهرستان بن به قطب تولید زعفران در غرب کشور است؛ با رویکردی دانش‌بنیان، فناورمحور و صادرات‌گرا. البته رسیدن به این هدف نیازمند همراهی مستمر کشاورزان، پژوهشگران، و نهادهای پشتیبان است.

گفت‌وگو با مهندس فرشاد مختاریان، به‌روشنی نشان داد که آینده کشاورزی در استان‌های سردسیر و کم‌آب، بدون تکیه بر فناوری‌های نوین، قابل تصور نیست. تجربه موفق کشت مکانیزه زعفران در شهرستان بن، تنها یک تغییر فنی در شیوه کاشت نیست، بلکه گامی جدی در مسیر تحول نگاه سنتی به کشاورزی و حرکت به‌سوی کشاورزی هوشمند، فناورمحور و پربازده است.

در عصری که داده‌محوری، مکانیزاسیون، بیوتکنولوژی و هوش مصنوعی در حال تغییر چهره‌ی زنجیره تولید کشاورزی در جهان هستند، تأخیر در پذیرش فناوری به‌معنای عقب‌ماندگی اقتصادی و کاهش قدرت رقابت در بازارهای جهانی خواهد بود. موفقیت‌هایی همچون آنچه در بن دیده می‌شود، الگویی الهام‌بخش برای سایر مناطق کشور است تا به جای افزایش سطح زیرکشت، به افزایش بهره‌وری با رویکرد دانش‌بنیان فکر کنند.

ضروری است نهادهای علمی، دانشگاه‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز رشد با مزرعه و کشاورز ارتباط مستقیم و مستمر داشته باشند؛ چرا که تنها در پرتو این پیوند، می‌توان آینده‌ای پایدار، سودآور و مقاوم برای کشاورزی ایران ترسیم کرد. زعفران فقط یک محصول نیست؛ فرصتی است برای بازتعریف علم در دل مزرعه.

انتهای پیام/

تهیه خبر: محمد حیدری