پزشکی و سلامت

علم و فناوری گزارش می دهد:

مهم ترین دارو برای بی خوابی شبانه چیست؟

دکتر زینت آریان پور کارشناس دارو در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری خاطرنشان کرد: منظور از بی خوابی یکی از اختلالات خواب است که به صورت اخلال در شروع یا دوام خواب خود را نشان می‌دهد. به طوری که فرد در به خواب رفتن دچار مشکل می‌شود و بعد از به رخت خواب رفتن ساعت‌ها بیدار می‌ماند. همچنین ممکن است فرد خواب عمیق و پیوسته‌ای نداشته باشد، در نتیجه اواسط شب بیدار شده و نتواند دوباره به خواب برود.

وی ادامه داد: شب به خاطر هم‌سویی با طبیعت و آرامشی که از تاریکی و حرکت روح در بدن القا می‌کند، بهترین ساعت برای خواب است. منظور از خواب خوب، خوابی است که پیوسته و بدون قطع شدن باشد، در محلی تاریک و در ساعاتی از شب انجام بگیرد. 

او در همین راستا خاطرنشان کرد: همچنین در زمانی باشد که به مدت کافی از هضم غذا گذشته باشد. اما متاسفانه آمارها نشان می‌دهند که تقریبا ۳۳ درصد از افراد در مقطعی از زندگی خود دچار بی خوابی شده‌اند و ۱٣ درصد از افراد نیز به صورت مداوم و مزمن از مشکل بی خوابی رنج می‌برند.

دلایل بی خوابی چیست

این کارشناس دارو عنوان کرد: قبل از اینکه به معرفی بهترین دارو برای بی خوابی شبانه بپردازیم، بهتر است دلایل بی خوابی را بیشتر بشناسیم. علت بروز این مشکل شایع در هر شخصی می‌تواند متفاوت باشد. اما شناسایی این علت در هنگام درمان اهمیت بالایی پیدا می‌کند، چرا که رفع علت بی‌خوابی می‌تواند در روند درمان تاثیرگذار باشد. 

وی گفت: از مهم‌ترین دلایل بی خوابی می‌توا به، استرس و اضطراب، محیط خواب نامناسب، مانند تخت‌خوابی که راحت نباشد یا اتاق خوابی که بسیار روشن، پر سر و صدا، سرد یا گرم باشد، فاکتورهای سبک زندگی، مانند بی خوابی ناشی از مسافرت بین نواحی زمانی (جت لگ)، مصرف الکل بالا یا مصرف کافئین در زمان نامناسب یا مقدار زیاد، مشکلات مربوط به سلامت روان، مانند اسکیزوفرنی یا افسردگی بیماری‌های جسمی، مانند مشکلات قلبی، اختلالات خواب دیگر یا دردهای مزمن، مصرف برخی داروها، مانند بعضی از داروهای ضد افسردگی و ضد تشنج یا استروئیدی اشاره کرد. 

بی خوابی چه تاثیری بر بدن دارد

او در این خصوص گفت: داشتن یک خواب باکیفیت مانند تامین ویتامین‌ها برای بدن ضروری است. همانطور که می‌دانید کمبود ویتامین‌ها می‌توانند اثرات مخربی روی سلامتی بگذارند. در مورد خواب نیز بدن ما به میزان کافی از آن نیاز دارد تا سالم بماند.

وی به این نکته اشاره کرد و گفت: در نقاط مختلف دنیا، کمبود خواب می‌تواند باعث بروز مشکلات زیادی از جمله چاقی، دیابت، بیماری‌های قلبی-عروقی و فشار خون بالا شود. علاوه بر این نداشتن خواب کافی می‌تواند موجب عدم تمرکز، کمبود حافظه و اختلالات خلقی گردد.

یکی از عوارض بی خوابی بر مغز این است که به روند شناختی مغز آسیب می‌زند، قدرت توجه، هوشیاری، تمرکز و استدلال حل مشکلات را دچار اختلال می‌کند و فهم مطالب را سخت‌تر می‌نماید. دوره‌های مکرر کم خوابی می‌تواند به چشمان شما فشار وارد کرده و باعث خستگی و خشکی چشم شود. علاوه بر این نداشتن خواب کافی باعث ایجاد چین و چروک، پف چشم، خطوط ریز و سیاهی حلقه چشم‌ها می‌گردد که در دراز مدت پیری زودرس را در پی خواهد داشت.

بهترین دارو برای بی خوابی شبانه

داروهای خواب آور به دو دسته تجویزی و بدون نسخه تقسیم می‌شوند. داروهای خواب آور تجویزی معمولا برای کوتاه مدت موثر هستند، چرا که دارای ریسک عوارض جانبی، استفاده نادرست و یا وابستگی می‌باشند. این داروها شامل سه گروه داروهای ضد افسردگی، بنرودیازپین‌ها و داروهای غیر بنزودیازپینی می‌شوند.

وی به چند نمونه از بهترین دارو برای بی خوابی شبانه که توسط پزشکان تجویز می شوند اشاره کرد و گفت: دکوسپین، فلورازپام، آلپرازولام، ترازودون، زالپلون و زولپیدم و دسته دیگر از انواع داروهای خواب آور، محصولات بدون نسخه است که از داروخانه‌ها قابل تهیه هستند. 

وی در خاتمه کلام افزود: داروهای خواب‌آور گیاهی از جمله بهترین دارو برای بی خوابی شبانه به شمار می‌روند، چرا که عوارض جانبی و میزان وابستگی به آن‌ها بسیار کم است. در این داروها از خواص آرام‌بخشی و خواب‌آوری گیاهانی همچون گل ساعتی، علف چای، بابونه، بادرنجبویه، سنبل‌الطیب، اسطوخودوس، رازک، گل گاوزبان و سایر ترکیبات موثر در رفع بی‌خوابی استفاده می‌شود.

خبرنگار/ فاطمه شعبانی