علمی، پژوهشی و فناوری

آشنایی با زیست بوم علم و فناوری ایران

کانون پتنت؛ سپر حقوقی نوآوران در زیست‌بوم علم و فناوری

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری : کانون پتنت ایران طی سال‌های اخیر به یکی از نهادهای کلیدی در حوزه توسعه نوآوری و حفاظت از دستاوردهای فناورانه بدل شده است؛ نهادی که مأموریت اصلی آن ایجاد بسترهای حمایتی برای مخترعان، پژوهشگران، شرکت‌های دانش‌بنیان و استارتاپ‌ها در مسیر ثبت اختراعات و مدیریت مالکیت فکری است.

تاریخچه شکل‌گیری

ایده تأسیس کانون پتنت به اوایل دهه ۱۳۹۰ بازمی‌گردد، زمانی که با گسترش فعالیت‌های فناورانه در کشور، خلأ نهادی برای پشتیبانی نظام‌مند از مخترعان و ثبت بین‌المللی اختراعات احساس می‌شد. با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و در راستای سیاست‌های کلان علم و فناوری، کانون پتنت رسماً آغاز به کار کرد و به‌تدریج شبکه‌ای از خدمات آموزشی، حمایتی و مشاوره‌ای را در کشور گسترش داد.

وظایف و مأموریت‌ها

کانون پتنت، علاوه بر ثبت و پشتیبانی از پرونده‌های اختراعات در مراجع داخلی و خارجی، مأموریت‌های متنوعی را دنبال می‌کند؛ از جمله:

• ارتقای فرهنگ مالکیت فکری در میان جامعه علمی و صنعتی کشور

• آموزش تخصصی در حوزه حقوق اختراعات و ثبت پتنت

• حمایت مالی و حقوقی از مخترعان برای ثبت بین‌المللی دستاوردهای فناورانه

• ایجاد سازوکارهای ارزیابی و اعتبارسنجی اختراعات

• کمک به تجاری‌سازی و بهره‌برداری اقتصادی از نوآوری‌ها

اهداف راهبردی

هدف کلان این نهاد، ایجاد یک نظام پایدار برای صیانت از حقوق مخترعان و تبدیل دارایی‌های فکری به موتور محرک اقتصاد دانش‌بنیان است. در این چارچوب، کانون پتنت تلاش می‌کند تا ایران را در نقشه جهانی مالکیت فکری به جایگاهی شایسته برساند. توجه ویژه به آموزش و توانمندسازی دانشگاه‌ها، حمایت از پژوهشگران جوان و تسهیل ارتباط آن‌ها با بازار و صنعت، از دیگر اهداف محوری این کانون به‌شمار می‌رود.

دستورالعمل‌ها و سازوکارهای حمایتی

کانون پتنت با تدوین دستورالعمل‌های شفاف حمایتی، خدمات خود را در قالب بسته‌های مشخص ارائه می‌کند. این خدمات شامل تأمین بخشی از هزینه‌های ثبت بین‌المللی اختراعات، حمایت از جست‌وجوی پیشینه اختراع، برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های تخصصی، و مشاوره در تدوین ادعاهای حقوقی پتنت است. این دستورالعمل‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که هم پژوهشگران دانشگاهی و هم شرکت‌های دانش‌بنیان بتوانند از آن‌ها بهره‌مند شوند.

جایگاه در زیست‌بوم علم و فناوری ایران

با توجه به رشد سریع شرکت‌های فناور و استارتاپی در کشور، کانون پتنت نقشی محوری در ایجاد امنیت حقوقی برای نوآوری‌ها ایفا می‌کند. کارشناسان معتقدند که وجود چنین نهادی می‌تواند مسیر تبدیل ایده‌های خلاقانه به محصولات و خدمات تجاری را تسهیل کرده و از هدررفت سرمایه‌های فکری جلوگیری کند.

در مجموع، کانون پتنت را می‌توان یکی از حلقه‌های راهبردی زیست‌بوم علم و فناوری ایران دانست؛ نهادی که با ترکیب دانش حقوقی و رویکرد حمایتی، چشم‌انداز توسعه نوآوری و ارتقای قدرت رقابت‌پذیری کشور در عرصه جهانی را ترسیم کرده است.