آیا استان در زمینه برداشت نسوج نیز فعالیت دارد؟

بله، و این یکی از افتخارات ماست. استان چهارمحال و بختیاری از سال ۱۳۹۵ در حوزه برداشت نسوج نیز فعال بوده و هم‌اکنون در این زمینه رتبه دوم کشور را دارد. نسوجی مانند دریچه‌های قلبی، قرنیه چشم، بافت استخوان و تاندون‌ها از متوفیان غیرمرگ‌مغزی نیز برداشت می‌شوند و برای پیوند به دیگر بیماران در کشور ارسال می‌گردند.

برداشت نسوج از متوفیان غیر از مرگ مغزی به چه معناست؟

بر خلاف برداشت اعضا که فقط از بیماران مرگ‌مغزی قابل انجام است، برداشت برخی نسوج، مانند قرنیه یا تاندون، از افرادی که دچار ایست قلبی شده‌اند و دیگر امکان حیات ندارند نیز ممکن است. این امکان، ظرفیت نجات جان و بهبود کیفیت زندگی تعداد بیشتری از بیماران را فراهم می‌کند.

در این مسیر چه چالش‌هایی وجود دارد؟

مهم‌ترین چالش، مسئله فرهنگی و اجتماعی است. هنوز بسیاری از خانواده‌ها با مفهوم مرگ مغزی آشنایی کامل ندارند و تصور می‌کنند که بیمارشان ممکن است به زندگی بازگردد. در حالی که مرگ مغزی یک مرگ قطعی است. همچنین، برخی باورهای غلط و احساسات لحظه‌ای مانع از تصمیم‌گیری درست در لحظات حساس می‌شود.

برای غلبه بر این چالش‌ها چه برنامه‌هایی دارید؟

اطلاع‌رسانی و آموزش عمومی مهم‌ترین ابزار ماست. ما تلاش می‌کنیم با برگزاری کارگاه‌ها، تولید محتواهای رسانه‌ای، و ارتباط با مدارس و دانشگاه‌ها، درک مردم را نسبت به مرگ مغزی و اهمیت اهدای عضو افزایش دهیم. البته همراهی رسانه‌ها، نهادهای فرهنگی و روحانیون نیز در این زمینه بسیار اثرگذار است.

حرف پایانی شما برای مردم استان چیست؟

در پایان می‌خواهم از صمیم قلب با مردم سخن بگویم؛ مردمی که همیشه در صحنه‌های نوع‌دوستی و همدلی خوش درخشیده‌اند. اهدای عضو، تنها یک فرآیند پزشکی نیست؛ یک تصمیم بزرگ انسانی است که در بستر درد و داغ گرفته می‌شود، اما ثمره‌ای جز حیات ندارد. خانواده‌هایی را دیده‌ام که با چشمانی اشک‌بار رضایت داده‌اند، اما پس از مدتی با شنیدن صدای تپش قلب عزیزشان در سینه بیماری دیگر، آرامشی عمیق در وجودشان نشست. آن لحظه‌ها، لحظه‌هایی الهی است که با هیچ واژه‌ای قابل توصیف نیست.

ما در طول سال با بسیاری از خانواده‌ها مواجه می‌شویم که عزیزشان دچار مرگ مغزی شده است. برخی با بی‌اطلاعی، امید واهی به بازگشت دارند و فرصت نجات جان دیگران را از دست می‌دهند. اما خانواده‌هایی که آگاهانه و با درک شرایط، تصمیم به اهدای عضو می‌گیرند، حقیقتاً در زمره انسان‌های بزرگ‌اند.

از همه مردم شریف تقاضا می‌کنم با خانواده‌هایشان در مورد اهدای عضو گفت‌وگو کنند، در سامانه «ایران اهدا» ثبت‌نام کنند، و این فرهنگ نجات‌بخش را به یک هنجار اجتماعی تبدیل نمایند. باور کنید هیچ حسّی زیباتر از این نیست که بدانید عزیزتان با رفتنش، چندین زندگی را به دنیا بازگردانده است.

اهدای عضو، پایان راه نیست؛ آغاز زندگی‌های تازه است. این کار، هم نزد خداوند پاداشی عظیم دارد، و هم در جامعه موجب توسعه فرهنگ ایثار و انسان‌دوستی می‌شود. اجازه بدهیم چراغی از وجود ما، خانه دیگری را روشن کند.

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری بر اساس گزارش رسمی منتشرشده توسط مرکز مدیریت پیوند و امور بیماری‌های خاص وزارت بهداشت در سال ۱۴۰۲، سالانه حدود ۵ تا ۸ هزار مورد مرگ مغزی در کشور به ثبت می‌رسد. با این حال، کمتر از ۲۵۰۰ مورد از این افراد به مرحله اهدای عضو می‌رسند. این به معنای آن است که هزاران عضو قابل پیوند، به دلیل ناآگاهی، تردید و یا نبود زیرساخت‌های لازم از بین می‌روند و جان بیماران نیازمند از دست می‌رود. [منبع: گزارش سالانه مرکز مدیریت پیوند، اردیبهشت ۱۴۰۲]

در حال حاضر بیش از ۲۵ هزار بیمار نیازمند پیوند در لیست انتظار قرار دارند که بخش عمده آنان بیماران کلیوی، کبدی، قلبی و ریوی هستند. متأسفانه بر اساس آمار رسمی وزارت بهداشت، روزانه بین ۵ تا ۷ نفر از این بیماران به دلیل نرسیدن عضو مناسب جان خود را از دست می‌دهند. [منبع: گزارش مرکز پیوند، اسفند ۱۴۰۲]

در فقه اسلامی، اهدای عضو از شخص مرگ مغزی‌شده نه‌تنها جایز بلکه مورد تشویق قرار گرفته است. آیت‌الله خامنه‌ای در پاسخ به استفتایی در سال ۱۳۸۵ تصریح می‌فرماید:
«در صورتی که مرگ مغزی قطعی و برگشت‌ناپذیر باشد و جان مسلمان یا انسانی دیگر نجات یابد، برداشت عضو با رضایت خانواده اشکال ندارد.» [منبع: استفتائات دفتر مقام معظم رهبری، کد استفتاء ۱۶۱۲]

همچنین آیت‌الله مکارم شیرازی، آیت‌الله سبحانی، و آیت‌الله سیستانی نیز نظراتی مشابه ابراز کرده‌اند که نشان می‌دهد از منظر شرعی، این اقدام نه‌تنها مجاز بلکه نوعی احسان بزرگ تلقی می‌شود.

سازمان «اهدای عضو ایرانیان» با راه‌اندازی پایگاه اینترنتی www.ehda.center از سال ۱۳۹۳ به شهروندان امکان داده است تا با ثبت‌نام ساده و دریافت کارت اهدا، آمادگی خود را برای نجات جان دیگران اعلام کنند.

تا پایان سال ۱۴۰۲، بیش از ۷ میلیون نفر در این سامانه ثبت‌نام کرده‌اند. [منبع: گزارش سالانه سازمان اهدا، اسفند ۱۴۰۲] این رقم نشان از رشد تدریجی آگاهی عمومی دارد، هرچند با توجه به جمعیت بالای کشور، هنوز فاصله زیادی تا فرهنگ‌سازی فراگیر باقی است.

اگر تنها نیمی از مرگ‌های مغزی سالانه در کشور به اهدای عضو منجر شود، سالانه می‌توان بیش از ۲۰ هزار عضو را برای پیوند تأمین کرد. این موضوع نه‌تنها از نظر نجات جان بیماران اهمیت دارد، بلکه از جنبه اقتصادی نیز میلیاردها تومان از هزینه‌های درمانی و اعزام بیماران به خارج از کشور را کاهش می‌دهد.

ایران با ارتقای زیرساخت‌های انتقال عضو، آموزش بیشتر کادر درمان، مشارکت حوزه علمیه در تبیین فقهی، و نیز تقویت سامانه‌های الکترونیکی می‌تواند در آینده نزدیک به مرجع منطقه‌ای پیوند اعضا تبدیل شود.

انتهای پیام/

تهیه خبر: محمد حیدری