علمی، پژوهشی و فناوری

فوریت در تعیین تکلیف پسماندهای صنعتی استان مرکزی با توجه به بحران کم‌آبی

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری از استان مرکزی؛ امیر انصاری، سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست استان مرکزی، از برگزاری کمیته‌های تخصصی ظرف ۱۰ روز آینده برای تعیین تکلیف پسماندهای شهرک‌های صنعتی خبر داد. 

وی با تاکید بر شرایط بحرانی کم‌آبی استان، بر لزوم تسریع در این روند تأکید کرد.

انصاری در ادامه افزود: مشکلات مجتمع فن‌آوری پسماند ساوه در نشست مطرح شد و مقرر گردید دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط ظرف یک ماه آینده نسبت به رفع آنها اقدام کنند.

وی همچنین به اعتراض شهرداری‌های خنداب و شازند نسبت به افزایش پنج‌برابری تعرفه دریافت پسماند در اطراف اراک اشاره کرد و گفت: قرار است این تعرفه با در نظر گرفتن دستورالعمل وزارت کشور مورد بازنگری و تعیین تکلیف نهایی قرار گیرد.

سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست استان، مکان‌یابی دفن پسماندهای صنعتی در جنوب استان، ارائه گزارش وضعیت مدیریت پسماند و پیگیری مصوبات قبلی را از دیگر محورهای مهم این نشست برشمرد.

مدیریت پسماند در شرایط کم‌آبی:

تأثیر پسماند بر منابع آب:

دفن غیراصولی پسماندهای صنعتی و شهری می‌تواند منجر به نشت شیرابه‌های سمی به آب‌های زیرزمینی و سطحی شود. این شیرابه‌ها حاوی فلزات سنگین (مانند سرب، جیوه، کادمیوم)، ترکیبات آلی پایدار و مواد مغذی (نیترات، فسفات) هستند که کیفیت آب را به شدت تهدید می‌کنند و تصفیه آن‌ها پرهزینه و پیچیده است. مدیریت صحیح پسماند، به‌ویژه در مناطق کم‌آب، برای حفاظت از ذخایر آبی باقی‌مانده حیاتی است(سازمان حفاظت محیط زیست ایالات متحده)

فناوری‌های نوین کاهش مصرف آب در مدیریت پسماند:

در مناطق خشک، استفاده از فناوری‌هایی مانند تبدیل زباله به انرژی (Waste-to-Energy - WtE) اهمیت بیشتری می‌یابد. این فناوری ضمن کاهش حجم نهایی پسماند (تا ۹۰%) و تولید انرژی، نیاز به دفن و در نتیجه تولید شیرابه را به حداقل می‌رساند و مصرف آب در مقایسه با روش‌های سنتی بسیار کمتر است.(مجله  2021)

 اقتصاد چرخشی و صرفه‌جویی در منابع آبی:

رویکرد اقتصاد چرخشی در مدیریت پسماند صنعتی، بر بازیابی مواد (بازیافت، کمپوست) و طراحی محصولات برای استفاده مجدد متمرکز است. این رویکرد نه تنها وابستگی به منابع خام را کاهش می‌دهد، بلکه فرآیندهای تولیدی که آب‌بر هستند (مانند استخراج مواد معدنی و تولید اولیه) را نیز کمتر می‌کند، در نتیجه به‌طور غیرمستقیم به حفظ منابع آب کمک شایانی می‌نماید(کمیسیون اروپا)

 استانداردهای مکان‌یابی دفن پسماند:

مکان‌یابی محل‌های دفن جدید باید با دقت بالا و بر اساس مطالعات دقیق هیدروژئولوژی و ژئوتکنیک انجام شود. فاصله از آبخوان‌ها، عمق آب زیرزمینی، نفوذناپذیری خاک و شیب منطقه از عوامل کلیدی برای جلوگیری از آلودگی منابع آب هستند. رعایت استانداردهای مهندسی در ساخت لایه‌های عایق (رس، ژئوممبران) نیز ضروری است.
(سازمان حفاظت محیط زیست ایالات متحده)

منابع:

United States Environmental Protection Agency (EPA)

Nature Journal

European Commission – Environment

https://ec.europa.eu/environment/circular-economy

ttps://www.epa.gov/landfills

: مجله Nature - "Waste management in a pandemic: towards sustainable solutions" – ۲۰۲۱ – بخش Water Conservation Benefits)