علمی، پژوهشی و فناوری

نگاهی نو به روابط و چالش‌های غرب آسیا و آفریقا در آکادمی علوم اجتماعی چین"

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری :در عصر کنونی، هوش مصنوعی (AI) به یکی از ابزارهای اساسی برای توانمندسازی اقتصادی، نظامی و فرهنگی تبدیل شده است. با این حال، همانطور که هر ابزار قدرتمندی می‌تواند موقعیتی دوگانه ایجاد کند، تمرکز این فناوری در دست چند قدرت جهانی می‌تواند به ابزاری برای سلطه و نابرابری تبدیل شود. در اینجا، نقش‌های خاورمیانه و چین در تعامل با یکدیگر و به عنوان بازیگرانی مستقل و راهبردی در صحنه جهانی برجسته می‌شود.

چین با ابتکاراتی مانند "ساخت چین ۲۰۲۵" و سرمایه‌گذاری‌های عمده در هوش مصنوعی، در حال توسعه یک مدل توسعه مستقل است که به قوانین سنتی قدرت‌های جهانی پایبند نیست.

در این مورد، مدل زبانی DeepSeek یک نقطه عطف و مثال بارزی در این زمینه است.

از سوی دیگر، خاورمیانه با فرهنگ‌های متنوع و منحصر به فرد خود، مدل‌های زبانی خاص، منابع معدنی و ثروت نفتی و موقعیت راهبردی، به یک بازار و شریک کلیدی در توسعه فناوری‌های جدید تبدیل شده است. این تعامل می‌تواند به موجی تازه از همکاری‌های بین‌المللی منجر شود، از سلطه قدرت‌های بزرگ فاصله گرفته و یک سیستم چندجانبه و متوازن را در حوزه هوش مصنوعی ایجاد کند.

هژمونی ایالات متحده و سلطه قدرت‌های بزرگ

ایالات متحده آمریکا، به عنوان یکی از پیشگامان توسعه هوش مصنوعی، اغلب از این فناوری برای تقویت نفوذ جهانی خود استفاده می‌کند. این رویکرد، که می‌تواند به عنوان هژمونی سیاسی و اقتصادی توصیف شود، می‌تواند نابرابری‌ها را تشدید کرده و فرصت‌ها را برای سایر کشورها در بخش فناوری محدود کند. به عنوان مثال، از طریق اعمال تحریم‌های فناوری، ایالات متحده دسترسی کشورهایی مانند چین، ایران و برخی کشورهای خاورمیانه به فناوری‌های پیشرفته را محدود می‌کند. این سیاست‌ها نه تنها سلطه ایالات متحده را تقویت می‌کنند، بلکه یک سیستم نابرابر در حوزه فناوری ایجاد می‌کنند.

به خاطر داشته باشیم که جنگ تعرفه‌ای اخیر ایالات متحده ممکن است در حوزه هوش مصنوعی نیز تکرار شود.

در مقابل، چین و خاورمیانه می‌توانند از طریق همکاری‌های راهبردی به مقابله با این هژمونی بپردازند. این همکاری‌ها می‌تواند شامل تبادل فناوری، توسعه مشترک زیرساخت‌ها و ایجاد مدل‌های جدید مشارکت بین‌المللی باشد.

همکاری خاورمیانه و چین در هوش مصنوعی

با توجه به موقعیت‌های جغرافیایی، ظرفیت‌های اقتصادی و اهداف راهبردی مشترک، چین و خاورمیانه می‌توانند نقش کلیدی در شکل‌دهی آینده هوش مصنوعی ایفا کنند. برخی جنبه‌های همکاری:

1. انتقال فناوری و آموزش متخصصان

    چین می‌تواند فناوری‌های هوش مصنوعی را از طریق پروژه‌های مشترک به خاورمیانه انتقال دهد. این انتقال فناوری می‌تواند شامل آموزش متخصصان، تأسیس مراکز تحقیقاتی مشترک و توسعه زیرساخت‌های دیجیتال باشد. به این ترتیب، خاورمیانه می‌تواند وابستگی خود به قدرت‌های غربی را کاهش داده و به بازیگری مستقل و تأثیرگذار در حوزه فناوری تبدیل شود.

2. سرمایه‌گذاری‌های مشترک در پروژه‌های هوش مصنوعی

    خاورمیانه با بهره‌گیری از ثروت نفتی و منابع مالی خود می‌تواند در سرمایه‌گذاری‌های مشترک در پروژه‌های هوش مصنوعی با چین مشارکت کند. این سرمایه‌گذاری‌ها می‌تواند شامل توسعه شهرهای هوشمند، سامانه‌های مدیریت انرژی و حتی فناوری‌های نظامی باشد. این همکاری‌ها نه تنها اقتصاد هر دو منطقه را تقویت می‌کند، بلکه یک بازار جدید جهانی برای فناوری‌های هوش مصنوعی ایجاد می‌کند.

3. مقاومت در برابر تحریم‌های فناوری

    یکی از چالش‌های اصلی کشورهای خاورمیانه، به ویژه ایران، اعمال تحریم‌های فناوری از سوی قدرت‌های غربی است. چین، با ارائه فناوری‌های بهینه جایگزین و همکاری در توسعه زیرساخت‌های بومی، می‌تواند به خاورمیانه در غلبه بر این تحریم‌ها کمک کند.