علمی، پژوهشی و فناوری

هوش مصنوعی در زمان جنگ: فرصت یا تهدید؟

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری :اما زمانی که پای جنگ و درگیری‌های نظامی به میان می‌آید، استفاده از این فناوری به یک موضوع حساس و حتی خطرناک تبدیل می‌شود؛ چرا که تصمیم‌گیری‌های نادرست یا اطلاعات جهت‌دار می‌توانند به نتایج فاجعه‌باری منجر شوند.

استفاده از ابزارهای عمومی هوش مصنوعی؛ بازی با آتش در میدان نبرد

در شرایط بحرانی مانند جنگ، بسیاری از کاربران، تحلیلگران، و حتی برخی نهادها ممکن است به ابزارهای عمومی و تجاری هوش مصنوعی رجوع کنند تا بتوانند از آن‌ها برای پیش‌بینی روندها، تحلیل اطلاعات میدانی یا پیشنهاد استراتژی‌های دفاعی و تهاجمی استفاده کنند. اما این اقدام می‌تواند ریسک بزرگی به همراه داشته باشد:

۱.نبود شفافیت در منطق پاسخ‌دهی: اغلب مدل‌های هوش مصنوعی مانند چت‌بات‌ها یا ابزارهای تحلیلی، مشخص نمی‌کنند که بر چه مبنایی پاسخی را ارائه می‌دهند. این باعث می‌شود خروجی آن‌ها برای تصمیم‌گیری‌های حیاتی نامطمئن و خطرناک باشد.

۲.احتمال تعبیه جهت‌گیری‌ هدفمند: اگر ابزار هوش مصنوعی تحت کنترل یا توسعه کشور یا شرکتی از دشمن باشد، این خطر وجود دارد که عمداً پاسخ‌هایی جهت‌دار ارائه دهد که به تضعیف روحیه، اشتباه در تحلیل، یا حتی انحراف در استراتژی‌های دفاعی بینجامد.

۳.ارسال ناخواسته اطلاعات حساس: استفاده از مدل‌هایی که اطلاعات ورودی را روی سرورهای خارجی ذخیره یا پردازش می‌کنند، می‌تواند موجب نشت داده‌های طبقه‌بندی‌شده یا حساس به خارج از کشور شود.

اصل بنیادین: به ابزار دشمن اعتماد نکن

در میدان جنگ، هیچگاه نمی‌توان به ابزاری که در کنترل کامل نیست، اعتماد کامل داشت. درست مانند استفاده از یک پهپاد ناشناس برای جمع‌آوری اطلاعات از منطقه عملیاتی، استفاده از هوش مصنوعی خارجی نیز می‌تواند ما را در معرض تهدید قرار دهد.

تنها زمانی می‌توان از هوش مصنوعی در مسائل راهبردی جنگی استفاده کرد که:

۱. ابزار توسط خود کشور توسعه یافته باشد.

۲. داده‌های پایه و مدل یادگیری آن از منابع داخلی و مطمئن تأمین شده باشند.

۳.کنترل کامل بر زیرساخت‌های پردازش و ذخیره‌سازی وجود داشته باشد.

۴. الگوریتم‌ها قابل ممیزی و تحلیل دقیق باشند.

 نتیجه‌گیری

هوش مصنوعی اگرچه ابزار قدرتمندی است، اما در زمان جنگ می‌تواند به تیغ دولبه‌ای تبدیل شود که اگر ندانسته و بی‌محابا استفاده شود، بیشتر از آنکه به ما کمک کند، ما را آسیب‌پذیر می‌سازد. در شرایط بحرانی، امنیت اطلاعات، صحت تحلیل‌ها و استقلال زیرساخت‌های فناورانه باید در اولویت قرار گیرد. به همین دلیل، توسعه ابزارهای هوش مصنوعی بومی و امن، نه فقط یک اولویت فناورانه، بلکه یک ضرورت راهبردی برای دفاع ملی محسوب می‌شود. 

همچنین باید تأکید کرد که مردم عادی و کاربران عمومی نباید به پیش‌بینی‌ها و تحلیل‌های مربوط به جنگ که توسط ابزارهای عمومی یا خارجی هوش مصنوعی ارائه می‌شوند، اعتماد کنند یا آن‌ها را مبنای قضاوت و باور قرار دهند. این نوع ابزارها ممکن است عامدانه طراحی شده باشند تا با ارائه اطلاعات نادرست، باعث تضعیف روحیه، ایجاد رعب، یا گمراه‌سازی افکار عمومی شوند. باور کردن و پخش این تحلیل‌ها می‌تواند به بخشی از پازل جنگ روانی دشمن تبدیل شود. پس در چنین شرایطی، بهترین کار اعتماد به منابع رسمی، تحلیل‌های نظامی معتبر داخلی، و خودداری از دامن زدن به اطلاعات مشکوک هوش مصنوعی است.